Yaşadığımız zorlu süreç, belirsizlik eklendikçe hepimizi daha da tedirgin ederken bu durumla nasıl başa çıkacağımızı fazlaca düşünür olduk. Merak edilen, ancak cevapları bulunamayan birçok soru kafamızı kurcalamaya devam etmekte. Bazılarımız bu sürece alışmaya başlamışken, bazılarımızın kaygısı daha da artıp bu durumun karamsarlığı içerisinde kaybolmakta.
Gündemimiz bu olunca haliyle hepimiz korona virüs ile ilgili yapılacak/yapılmayacakları paylaştık. Ancak çok önemli bir detay var ki o da; sınırlarımızın daraldığı, tahammülümüzün azaldığı bu günlerde çocuklarımıza nasıl bir sorumluluk bilinci vermeliyiz, onlara nasıl davranmalıyız? İş yükünün bir çoğunun annelere kaldığı ve onları da yıpratan ‘ev günlerinde’ neleri düzenlemeliyiz?
Yetişkinler gibi çocuklarında belli başlı rutinleri değişti. Sosyal hayatları, arkadaşları, oyun alanları gibi keyif aldıkları birçok şeyin dışında, evin içinde kaldılar.
Çocukların yaşadığı bu süreç, yetişkinlerinkinden çok daha zor çünkü anlamlandıramadıkları, göremedikleri, dokunup hissedemedikleri bir nedenden dolayı her şeye ara vermek zorunda kaldılar. Bu sebepten birçok çocuğun duyguları da ayı hızla değişti ve şimdiye kadar öğretilen/öğretilmeyen tüm sorumluluklar bir anda kesildi. Anne babalar olarak bu süreci nasıl yöneteceğimizi, daha önce zamansızlıktan yakınıp yetemediğimiz, yanlış olduğunu fark ettiğimiz durumları nasıl telafi edeceğimizden bahsedeceğim bu yazımda sizlere.
“Sen derslerine çalış, senden başka bir şey istemiyorum evladım.” diyen bir ebeveynin sonrasında çocuğuna “Odanı niye toplamıyorsun, neden bana hiç yardım etmiyorsun?” demesi ne kadar da tanıdık değil mi?
Anne babalar çocukların sorumluluk almamasından yakınır çoğu zaman, ancak bu durumun sebebi tam anlamıyla kendi davranışlarının sonucudur. Eğer çocuğunuzla ilgili fazlaca iş yükünüzün olduğunu hissediyorsanız kendinize dönmeli ve davranışlarınızı gözden geçirmelisiniz.
- Eğer sabahları siz hatırlatmadan elini yüzünü yıkamıyorsa,
- Siz uyandırmadan kalkmıyorsa,
- Evde yaşına uygun işlerde size destek olmuyorsa,
- Oyuncaklarını hala siz topluyorsanız,
İstediği (aslında kendi alabileceği) şeyleri ayağına götürüyorsanız içinde bulunduğumuz krizi fırsata çevirip yanlış davranışları düzeltebilirsiniz.
Çocuğa bir davranışı kazandırmanın ve sorumluluk bilincini vermenin ilk aşaması onu bilgilendirmektir. Yapmasını istediğiniz bir işi neden yapacağı ve nasıl yapacağını açıklayarak başlamalısınız işe. Örneğin yemeklerden önce ve sonra ellerini yıkamasını istemek çocuğu teşvik etmeye yeterli olmayacak ve bu bilinci kazanmasını sağlamayacaktır ancak ona bunun temizlik için gerekli olduğunu, sağlık için faydalı olduğunu açıklarsanız ve aynı davranışı sizden de görürse zaten bunu yapacaktır.
İkinci aşamamız çocuğu takip etmektir. Ellerini yıkaması konusunda onu bilgilendirdikten sonra istenilen davranışı gözlemlemek gerekir ki annem babam yarın unutur demesin.
Üçüncü aşamamız çocuğa geribildirimde bulunmak. Çocuğunuz istenilen davranışa bağlı olarak takdir görmek ister, almasını istediğiniz sorumluluğu, aldıktan sonra onu motive etmeniz o davranışın pekişmesini sağlar.
Son aşamamız hatırlatma, istenilen davranış gerçekleşmediğinde konunun üzeri örtülmemeli ve düzenli bir şekilde hatırlatmalarda bulunulmalı.
Ancak unutulmaması gereken en önemli nokta şudur ki; çocuklar ebeveynlerinin söylediklerini değil yaptıklarını yapar. Eğer siz çocuğunuzun olumlu bir davranış kazanmasını, sorumluluklarını yerine getirmesini istiyorsanız öncelikle kendiniz ona örnek olmalısınız.
Çocuk, ailenin dışa yansıyan aynasıdır.