Her çocuğun zihinsel ve bedensel gelişimi farklılık gösterir. Bu farklılığın anlamı, hiçbir çocuğun gelişim düzeyinin birbiriyle tamamen aynı seyretmediğidir. Fakat bunun yanı sıra; genellikle çocuklar aynı yaş civarlarında aynı evrelerden geçmektedirler.

İnce motor gelişimi ve zihinsel gelişime paralel olarak, çocukların çizimleri daha oranlı, ayrıntılı, gerçekçi olmaya başlar. Çocuğun ilk zamanlarda yaptığı anlamsız karalamalar, giderek daha anlamlı şekillere dönüşür. Çocukların resimleri belirli aşamalardan geçerek, beş başlık altında toplanır.

1. Karalama Dönemi (2-4 Yaş):

• Karalama faaliyeti, 18 ay civarında başlayıp yaklaşık 4 yaşa kadar sürer. Kağıt üzerine resim yapmanın yanı sıra duvarlara, kitaplara, buldukları her yüzeye karalama yaparlar.
• 1,5 yaştan 2 yaşa kadar çocuğun karalamaları kendiliğinden gerçekleşir. Kimse çocuğa karalama öğretmez. Çok küçük çocuklar karalama yaparken boyaları yeme eyleminde bulunabilirler.
• Kağıt üzerinde kalemin bıraktığı iz, çocuğun ilk başarısı sayılabilir. Çocuk elini, bileğini, kollarını kullanarak çizer. Yaptığı işten çok mutludur.
• Çocuğun el ve parmak kasları geliştikçe, daha kontrollü karalamalar yapar. Çocukların genellikle ilk çizdikleri şekil; yuvarlak içine yerleştirilmiş çapraz iki çizgiden oluşan şekildir. Buna “mandala” adı verilir.
• Bu dönemde renklerin ve kavramların anlamı yoktur. Fiziksel bir aktivitedir. Psikomotor gelişimi destekler.
• Karalama dönemi sonlarına doğru, insan figürü çizmek için girişimler başlar. Bu çizimler oldukça basittir. 3 yaş çocuğu, insan resmini bir kafa olarak çizer. Doğal olarak bu yaştaki çocuğa en önemli görünen kısım kafadır.
• Bazen gözleri ya da karnı, vücut hatlarının dışına çizerler. 4 yaş çocukları kollar ile bacakları temsil eden uzantıları kafaya ekleyerek çöp adamlar çizerler.

2. Şema Öncesi Dönem (4-7 yaş)

• Dört yaş civarında, çocuklar tanınabilecek cisimler çizmeye başlarlar. Ancak cisimlerin büyüklükleri gerçekçi değildir.
• Karalama döneminde kafa büyükken, bu dönemde beden/gövde büyük çizilmeye başlar. 7 yaşa doğru oranlar yerini bulur.
• Beş yaş çocuklarının çoğunluğu bir kafa ve bir gövde çizerler. Kafada gözler, bir burun ve bir ağız olur, kollar ve bacaklar ise gövdeden çıkar. Genellikle yüzler önden görünümleriyle çizilirler, ifadesizdirler. Baş ve baştan çıkan bacaklar ve eller, parmaklı ya da parmaksız olarak çizilebilir.
• 5-6 yaşlarında çocuk kendi duygu ve düşüncelerini ortaya koyacak girişimlerde bulunur. Çocukta ilk simge genellikle insandır. Bu, onun ilgi alanı içinde doğrudan ilişki kurduğu kişinin resmidir. Bu dönemde çocukların resim çizerken düşündüklerini, tasarladıklarını görürüz.
• İlk renk kullanımlarında çocuklar, üç ana renkle, kırmızı, sarı ve maviyle yetinir. 5 yaşındaki çocuk artık siyah, beyaz, turuncu, yeşil, mor gibi renkleri de ister.
• Bu yaşlarda yapılan figür ve boyamalarda, bir nesneyi boyamak için seçilen renk ile canlandırılan nesne arasında ilişki yoktur. Hangi renkler çocuğun hoşuna gidiyorsa o rengi kullanır. Örneğin yaptığı insan resmi kırmızı, mavi, yeşil ya da sarı olabilir.

3. Şematik Dönem (7-9 yaş)

Şema: Çocuğun deneyimleri ve algısı sonucunda bir figüre ait geliştirdiği şablondur. Örneğin, çocuğun zihninde “anne” kavramına ait bir algı, şema oluşur ve resimlerine bunu yansıtır. Çocuk zihnindeki “anne” şemasını resmeder.

• Bu dönemde, çocuk resimlerinde görünen şemalar çocuğun yaşantısıyla ilgili tanıdık şeylerdir. Bu şemalar giderek daha çok görsel ipuçları içerir. Bundan sonra çocuk sürekli gerçeği arar. Ancak bu görsel gerçeği vermek için zorlanır. Çocuk görür, düşünür ve çizmeye çalışır.
• Resimler kuru ve canlılıklarını yitirmiş görünür. Resim yapmak çocuğun baş etkinliği iken giderek önemini yitirmeye başlar. Dil yavaş yavaş bir anlatım şekli olan resmin yerini almaya başlar.
• Kimi zaman resimlerinde yazılı açıklamalar kullanırlar. Çocuğun yazı ile birlikte kimi simgeleri, işaretleri de çizgileri arasına yerleştirdiği görülür; yön gösteren ok işareti, banka amblemleri gibi yazılar. Çocuk içinde yaşadığı kültürü tanıyıp, özümseme gereğini duyar.
• Bu dönemde oranlar yerine gelir (kafa, göz, bacak vs). Özellikle sözel ve yazılı dil ortaya çıktığı için; oklar, amblemler, konuşma baloncukları, kıyafet üzeri yazılar, evlerin üzerine tabela koyulması görülür.
• 7-8 yaşta hayal gücü bir tık sekteye uğrayabilir. Cinsiyet farklılıkları ön plana çıkabilir (kız resimleri-erkek resimleri).

4. Gerçeği Çizme Dönemi (9-11 Yaş)

• Ergenliğin ön hazırlığı olan bir dönemdir.
• Bu yaşlardaki çocuk artık toplumun bir üyesi olduğundan haberdardır ve bunu çizgilerine yansıtmaya başlamıştır. Çocuklar daha az benmerkezci olurlar ve objeleri sadece kendileriyle ilişkide değil, birbirleriyle ilişkide de gösterirler.
• Bu dönemde gözlenen bir başka boyut; teknik beceri, kassal yetkinlik ve araç-gereç üzerindeki denetimdir. Çocuk birçok şeyi doğru yapmaya, tam çizmeye çabalar. Araçları iyi kullanır, gereci iyi işler. Bu işler içinde hata yapmaktan çekinir.
• Bu evrede çocuk, ayrıntıya ilgi duyarken, giderek resimlerini göstermekten hoşlanmaz, onları açıklamaz. Artık renkler gelişigüzel seçilmek yerine, gerçeğe uygun bir biçimde seçilmeye başlamıştır.
• Konu seçiminde kızlarla erkekler arasında ayrımlar belirir. Erkek çocuklar daha çok tekneler, uçaklar, trenler, savaş ve spor sahneleri; kızlar ise kadın yüzleri, giysiler, evler, çiçekler, yavrulu hayvanlar çizerler.

5. Sahte Gerçekçilik Dönemi (11-13 Yaş)

• Bu yaşlarda çocuğun bir yandan gerçeği yansıtma isteği ve bu yolda başarısı ve başarısızlığı sürerken, bir yandan çizgide daha özgür kendisine özgü anlatım formları arar.
• Bu evrede çizgi kahramanların ve karikatürlerin popüler olması şaşırtıcı değildir. Bir insan resmi yapılması istendiğinde çocuklar ve ergenlik öncesi dönemdekiler artık resimlerinin kalitesinden memnun olmak için karikatür veya çizgi roman karakterleri yapmayı tercih edebilirler.
• Bu evrede bazı çocuklar kendi resimlerini yaratmak yerine tekrarlayan imgeleri seçerler veya kopyalamayı tercih ederler.