Osteoartrit; halk arasında kireçlenme olarak bilinen dünyada en yaygın eklem hastalığıdır. Osteoartrit, vücut üzerinde bulunan herhangi bir eklemde görülebilir. En sıklıkla etkilendiği eklemlerden biri eller, kalça, diz ve omurgadır. Kireçleme olduğu zaman eklemlerde bulunan kıkırdak yapısında bir bozulma meydana gelecektir Osteoartrit oluşması durumunda zarar gören ve tahrip olan kıkırdağın normalde parlak ve mavimsi beyaz olan rengi pürtüklü, sarımsı ve mat bir görünüm kazanır. Eklemi oluşturan kemikler arasındaki mesafe daralır ve bunun sonucu olarak kemik uçları birbirine sürtünmeye başlar. Bu sürtünme nedeniyle bir takım değişiklikler meydana gelir. Kemikte olan büyümeler eklem kıkırdağının çıkıntı oluşması eklemin normalde olan yapısının bozulmasına neden olur. Böylelikle de hareketlerde kısıtlanma başlar.
Osteoartrit Belirtileri
- Osteoartritin ilerlemesi el eklemlerinde en hızlı, dizde en yavaş, kalçada ise orta hızdadır. Ağrı ana semptomdur, derinde ve sızı şeklinde olur. İstirahat ile azalır. Ağır vakalarda istirahat esnasında da olur ve uykudan uyandırabilir.
- Sertlik; daha çok sabahları ve belli bir süre hareketsizliği takiben ortaya çıkar..
- Şişlik ve deformiteye bağlı eklem hareket açıklığında azalma olur.
- Fonksiyon kaybı vardır. El osteoartritinde kavrama yetersizliği, omuzda giyinme zorluğu, kalça ve dizde antaljik yürüme, yürüme mesafesinde azalma, çabuk yorulma görülür.
- Kısa süreli tutukluk, güçsüzlük.
- Parmakların orta ve uç eklemlerindeki kemik büyümeleri (ağrılı olabilir veya olmayabilir).
- Eklemden “ses” gelmesi.
- Eklemde boşluk-güvensizlik hissi.
Osteoartrit Risk Faktörleri
- Genetik yatkınlık
- Yaş
- Cinsiyet
- Obezite
- Eklemin tekrarlayan kullanımı
- Anatomik deformite
- Travma
- Önceden var olan eklem hasarı
- Yüksek kemik mineral yoğunluğu ile diz osteoartriti
- Östrojen eksikliği
- Vitamin C, D, E eksikliği
- İnflamatuvar durum
!!!!! Yıllar içerisinde oluşan küçük travmalar sebebi ile eklemin çok yük taşıması sonucunda yeteneği bozulur. Kıkırdak yıkımına neden olur ve kireçlemeye yol açar. Bu durum özellikle de kilolu olan kişilerde daha sık görülmektedir. Kemiği etkilemekte olan hastalıklar nedeniyle de kireçleme oluşur. Özellikle gut ve romatoid artrit; osteoartrit hastalığının olmasında çok önemli rol oynamaktadır.
Osteoartrit Tedavisi
Osteoartrit genellikle egzersiz, gerektiğinde kilo kaybı, ilaçlar, kas güçlendirme egzersizleri ile fizik tedavi, ağrılı ekleme sıcak ve soğuk kompresler, eklem sıvısının çıkarılması, eklemlerin içine ilaç enjeksiyonu ve kullanımı gibi tedavilerin bir kombinasyonu ile tedavi edilir. Koltuk değneği veya baston gibi destekleyici cihazların kullanımıyla da desteklenir.
Vücut ağırlığı ve egzersiz osteoartriti nasıl etkiler?
Önerilen kilonuzda kalmak, dizlerin, kalçaların, ve omurganın osteoartritin önlenmesine yardımcı olur, bu ağırlık taşıyan eklemlerdeki stresi azaltır ve daha önce etkilenen eklemlerdeki ağrıyı azaltır. Osteoartritiniz olduğunda, kilo vermek de dizlerinizdeki stresi ve ağrıyı hafifletebilir.
Eklem hareketini iyileştirmek ve eklemleri çevreleyen kasları güçlendirmek için egzersiz yapmak önemlidir. Düz yüzeylerde yürümek veya yüzmek gibi hafif egzersizlerde önerilir. Çünkü eklemlerinizde daha az stres oluştururlar. Koşu veya yüksek etkili aerobik gibi eklem ağrısını artıran faaliyetlerden kaçınılmalıdır. Kasları güçlendiren egzersizler osteoartritli hastalarda, özellikle diz osteartritinde ağrıyı azaltır.
Günlük Yaşam İçin Öneriler
- Otururken ya da yatarken her zaman için sırtınızı ve boynunuzu korumanız gerekirse desteklemeniz
- Bir yere uzanacağınız zaman sizlerin zorlanmadan uzanmaya çalışın. Gerekirse ayaklarınızın altına bir şey alın.
- Bükme ya da sıkma gibi eklemleri zorlayacak hareketlerden her zaman için kaçınmanız gerekmektedir.
- Aşırı kilolu olan bir kişi iseniz sizler de bir an önce kilo vermeniz gerekecektir. Bu kilo vermeniz her zaman için ağrınızın dinmesini sağlayacaktır.
- Her gün düzenli olarak egzersiz yapmanız şart olduğunu da bilmelisiniz. Her duyduğunuz egzersizi yapmamalısınız. Sadece uzmanlar tarafından sizlere önerilmiş olan egzersizleri yapmanız gerekmektedir.
