Çocuklarda Obezite

0
287
çocuklarda obezite

Obezite; vücutta yağ dokusunun aşırı miktarda olması veya yağ miktarının vücut kütlesine oranının artmasıdır. Çocukluk döneminde obezite önemli bir sağlık sorunudur. Erişkin dönemde obez olanların 1/3’ünde obezite çocuk­luk çağında başlamıştır.

Obezitenin nedeni çoğunlukla aşırı yemek yemeye bağlıdır ve bu tip obeziteye “basit obezite” veya “ekzojenobezite” denir. Ekzojenobezitesi olan çocukların boyları da yaşıtlarına göre uzundur.

  1. Ailevi Nedenler: An­ne ve babanın her iki­si birden şişman ise çocuklarında obezite görülme ihtimali %80’dir. Obez çocukların ailelerinde de fiziksel aktivitenin, enerji tüketiminin az olduğu görülmüştür.
  2. Çevresel Faktörler: Özellikle enerji tüketimi açısından önemlidir. Kentlerde yaşayan çocuklarda fiziksel akti­vitenin kısıtlanması genel bir sorundur. Çevresel faktörler içinde en çok dikkat edilmesi gereken konular içinde televizyon seyretmek ve bilgisayar kullan­mak sayılabilir. Bu iki işlem çocuğun aktivitesini kısıtlar ve enerji tüketimini azaltır. Televizyon seyretme sırasında ayrıca besin tüketimi de artar. Televizyonun bir başka olumsuz etkisi çocukların reklamlarda gösterilen ve besin değeri olmayan yiyecek ve içeceklerin cazibesine kapılmalarıdır.
  3. Beslenme: Beslenmede öğün sayısı ve alınan besin maddelerinin içeriği son derece önemlidir. Obez çocuk her zaman yaşıtlarına göre daha fazla yiyen çocuk değil az enerji harcayan çocuktur. Düşük enerji tüketimi kilo alımı için önemli bir risk faktörüdür.
  4. Hormonal Faktörler: Troid bezi hastalıkları, böbrek üstü bezi hastalıkları gibi bazı hormonal nedenler de obeziteye sebep olabilir.

Obezite Tedavisinde;
1- Alınan enerjinin azaltılması
2- Harcanan enerjinin arttırılması gerekir.

Obezite tedavisi uzun süren ve sabır isteyen bir iştir. Bu ko­nuda ailenin desteği çok önemlidir. Ailenin hayal kırıklığına uğramaması, sabırlı olması ve çocuğu yönlendirmesi gerekmektedir. Diyet tedavisine giren bir çocukta kilo verme her hafta gerçekleşmeyebilir. Bu durum onun diyete uyamadığını göstermez.

Diyet ana ve ara öğünlerden oluşmalıdır. Büyük bir öğün yerine sık, küçük öğünler tercih edilmelidir. Çocuğun enerji ihtiyacı belirlenirken büyümesi de göz önüne alınır. Demir, kalsiyum, çinko ve vitaminlerin diyetle eksik alınmaması sağlanmalıdır.

Harcanan Enerjinin Arttırılması (Fiziksel Aktivite)

Enerji harcanması için fiziksel aktivite obezite tedavisinde son derece önemlidir. O nedenle diyet tedavisi mutlaka egzersizle beraber yapılmalıdır. Egzersiz programının da kişiye göre düzenlenmesi gereklidir. Başlangıçta hafif egzersiz programları verilir, daha sonra egzersizin sıklığı ve şiddeti arttırılır.

Günlük egzersiz süremiz en az 30 dakika olmalıdır. Yürüyüş, hafif koşu, bisiklete binme, evde aerobik, dans yapılabilecek basit egzersiz türleridir. (Asansör yerine merdiven kullanmak da bir egzersizdir.)

Çocuğun obezite tedavisinde başarılı olabilmesi için gerek yeme şeklini gerekse fiziksel aktivitelerini bir davranış biçimi ve hayat tarzı haline getirmesi gerekmektedir. Fiziki aktivite sadece enerji tüketimini arttırmaz. Aynı zamanda insülin duyarlılığını arttırarak şeker hastalığının ve iyi kolesterolü (HDL) arttırarak kalp-damar hastalıklarının gelişimini önler.

Son olarak;

  • Çocukların boş zamanlarını değerlendirecek uğraşları olmalı ve böylece sıkıldıklarında yemek yemeleri engellenmelidir.
  • Okullarda fiziksel aktivite özendirilmelidir.
  • Fast-food denilen hızlı hazırlanan yiyeceklerden kaçın­malıdır.
  • Kızarmış ve yağ içeriği fazla yiyecekler verilmemeli, sebze ve meyve yeme alışkanlığı kazandırılmalıdır.
  • Ailenin beslenme alışkanlıkları çocuğun beslenmesine göre değiştirilmelidir.
  • Tatlılardan ve besin değeri düşük yiyeceklerden kaçınıl­malıdır.
  • Düzenli ve sağlıklı yemek yeme alışkanlığı okul program­larına da girmelidir.
  • Obezite oluşumunda tüketilen besinlerin kalori içeriği kadar yeme hızı da önemlidir. Yemek ne kadar hızlı yenirse, yemeğin bitmesinden önce gelişen doygunluk hissi de o kadar az olur. Bu nedenle yavaş yemek ye­mek ve iyi çiğnemek gereklidir.
  • Şekerli ve gazlı içeceklerin tüketimi azaltılmalıdır.
  • Arabaya binmek yerine yürünmeli veya bisiklete binil-melidir.
  • Hafta sonları ailecek spor yapma olanakları yaratılma­lıdır.
  • Yiyecek ödülü vermekten, sakız çiğnemekten kaçınıl­malıdır.
  • Tatlandırıcılar ve diyet ürünler fazla tüketilmemelidir.
  • Okulda besin değeri olmayan gıdaların yenmesinin engellenmesi için gerektiğinde evden beslenme çantası hazır­lanmalıdır. (Tavuk, peynir, iyi pişirilmiş yumurta ve taze meyve gibi.)

CEVAP VER

Yorumunuzu yazınız
Adınızı yazınız