Merhaba Birsen Hanım, Kadinja.com olarak röportaj teklifimizi kabul ettiğiniz için çok teşekkür ederiz.
- İlk başta sizi tanımak istiyoruz. Bize kendinizi tanıtır mısınız? Birsen Ekim Özen kimdir?
İnsanın kendisini anlatması zor iştir. Katman katmansınız, hangi katmanı anlatacaksınız. En iyisi önce çeperi anlatayım…
Birsen, Ekim soyadıyla 1969 yılında İstanbul’da doğdu. Orta gelirli, İstanbullu bir ailenin en büyük kızı olarak büyüdü. 1990 yılında Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesinden mezun oldu. Farklı sektörlerde çalıştı ve en sevdiği şeyin kitap dünyası olduğunu anladı. Almanya’da yaşadığı sırada yazma hevesine daha kuvvetle sarıldı. Rusya’da yaşarken ilk kitapları Türkiye’de yayımlanmaya başladı. Türkiye’ye döndü, uğraştı, yazdı, bir yandan öğretmenliğe devam etti. En sonunda kitaplarla dolu bir dünyası oldu.
- Çocuk edebiyatına olan merakınız nasıl ortaya çıktı?
2001 yılında eşimin işi dolayısıyla Almanya’ya taşınınca kızım ve oğlumla birlikte Almanca öğrenmeye başladık. Biri 4, diğeri 6 yaşındaydı. Kitapçıların çocuklar için hazırlanan bölümlerinden çıkmıyorduk. Ben de ilk aylardaki Almancamla ancak çocuk kitapları okuyabiliyordum. Okudukça çocukluğuma döndüm. Her zaman çok iyi bir okur olmuşumdur ama çocukluk dönemimdeki hal biraz farklıydı. Okurken o dünyaya girerdim sanki. İşte bu duygu çocuk edebiyatına yönelmemde en kuvvetli itici güçtür. Hala o duygu yoğunluğunu yakalayabildiğim hikayeler yazmaya çalışıyorum.
- Sizi yazmaya yönlendiren durum ne oldu?
Tüm insanlar kendilerini ifade etmek ister. Kimi bunu arkadaş toplantılarında konuşarak yapar, kimi resimle, kimi sokakta her gördüğüyle tartışarak. Ben içimdekileri yazarak anlatıyorum.
- Yazmak sizin için bir yaşam tarzı mı yoksa gelecekte bırakmayı düşünüyor musunuz?
Gelecekte bırakmak mı? Böyle bir şeyi hiç düşünmedim. Bu sohbet etmeyi seven birine, gelecekte sohbet etmeyi bırakacak mısınız demek gibi geldi bana. Sanıyorum yazmayı bir iş olarak değil de hayatın bir parçası olarak gördüğümden. Bazı sorular insanın kendisini tanımasına yardımcı olur, bu soru da, yazma hevesimin türünü fark etmemi sağladı. Teşekkürler:)
- Bir kitabın konusunu nasıl belirliyorsunuz?
Hayatın içinde karşınıza çıkıyor. Özel olarak düşünmüyorum. Duyduklarım, izlediklerim, gördüklerim konuların ortaya çıkmasına neden oluyor. Şirin İstanbul’u Geziyor serisini yazarken kendi öğrencilerimden etkilenmiştim. Neredeyse tamamı son on yıl içinde İstanbul’a göç etmiş ailelerin çocuklarıydı ve yaşadıkları şehri hiç tanımıyorlardı. Çocuklar yaşadıkları şehri tanısınlar, sahiplensinler diye yazdım.
- Kurgulamayı önceden mi yazıyorsunuz yoksa kitap yazıldıkça kurgu da değişip gelişiyor mu?
Bazen sadece bir karakterin sesini duyduğunuz, konuşmalarını not etmek istediğiniz için yazmaya başlıyorsunuz, kurgu ardından geliyor, bazen de aklınızda bir kurgu oluyor ama o kurguya asla uyulmuyor, hikaye sizin planlamadığınız bambaşka yerlere gidiyor. Kısacası plan yok.
- Çocuk kitaplarında hikayenin içeriği kadar görsellerde önemli olmaktadır. Görselleştirme konusunda neler yapıyorsunuz?
Görseller ve kapak tasarımı çok önemli. Burada çizer seçimi konusunda titiz olmaya çalışıyorum. Çizer iyiyse sizin müdahale etmenize gerek yok. Açıklamalar yaptığınızda sizin ne istediğinizi anlıyor. Karakterinizin yüzünde tam da vermek istediğiniz ifade beliriyor. Bunu görmek harika bir his.
- Çocuklara okumayı sevdirmek için neler yapılmalıdır?
Çocuklar kendi seçtikleri kitapları okumakta serbest bırakılmalı. Önlerine bol seçenek konulmalı. Mutlaka şunu okuyacaksın diye diretilmemeli. Çocuğun sizden farklı bir birey olduğu asla unutulmamalı. Kitap alışkanlığının oluşturulmasında dergilerin de katkısı olacağını düşünüyorum. Okur, dergilerin içindeki farklı tür ve konular arasından ilgisini çekeni keşfedebilir. Bu da okumaya başlamanın en büyük adımıdır.
- Bir yazar olarak okuyup beğendiğiniz yazarlar kimlerdir?
Bu soruya yanıt vermem neredeyse imkansız. Şu anda arkamda binlerce eserle dolu kitaplığım duruyor. Birini söylesem öbürü ne olacak diye düşünüyorum. Geçenlerde bir kitap satış sitesi bu şekilde kitap önerisinde bulunmamı istedi. Ben kendimi tutamayıp upuzun bir liste yapınca yayınlayamadılar. Haydi bir Türk yazarın adını vereyim; Sezgin Kaymaz. Muhteşem kitaplar yazıyor.
- En son hangi kitabı okudunuz?
Şu anda iki kitap birden okuyorum. Zaten genellikle öyle yaparım. Damon Young’dan Okuma Sanatı ve Tuğba Doğan’dan Nefaset Lokantası.
- “Şirin” kitap seriniz nasıl ortaya çıktı?
Şirin’i hayal etmeye başladığımda birden bu haliyle karşımda belirdi ve konuşmaya başladı. Ben de o ne söylüyorsa, yapıyorsa yazdım. İşin özeti bu.
- Şirin adlı kitabınızı okuduğumuzda Şirin ve sınıfındaki arkadaşları bizlerden biriymiş hissi uyandırıyor. Şirin içimizden biri mi?
Yazmaya başladıktan epey sonra Şirin’in benim çocukluğumdan çok şey taşıdığını fark ettim. Hombili, kendi sınıfımdan Bülent’ti mesela, Fisto süslü bir başka arkadaşım. Şirin’in söyledikleri de benim çocukluğumda sık sık dile getirdiğim şeyler. Ancak ben daha çekingen bir çocuktum. Şirin olmak istediğim çocuk sanırım. Bu yüzden herkese tanıdık geliyor olabilir.
- Sizin gibi çocuklar üzerine kitap yazmak isteyenlere ne gibi önerilerde bulunursunuz?
Çocuklar için yazmak isteyenler sık sık “çocuklara hayatla ilgili ders vermek” hevesine kapılıyorlar. Bunu yapmasınlar. Ben bunu tavsiye ederim.
- İzin verirseniz tek kelimeden oluşan tek kelimelik cevaplı sorular sormak istiyorum.
Yazmak: Rahatlamak
Çocuk: Neşe
Şirin: Akıl
Çocuk Kitabı Yazarı Birsen Ekim Özen İletişim Bilgileri:
