Boyun Eğriliği (Tortikolis) Nedir?
Anne ve babaları bilinçlendirmek istememizin sebebi bir aylık bebeğimizde bu hastalığın görülmesi ve yaşadığımız sürecin tüm kadınlarımıza örnek olmasını istememizdir. Boyun eğriliği nedir? Eskiden bir hastalık olarak görülmeyen, kendiliğinden geçeceğine inanılan bir durum olarak görülmekteydi. Boyun eğriliği eğer tedavisi iyi yapılmazsa zamanla omurgada kalıcı duruş bozukluklarına, yüzde ve başta şekil bozukluklarının kalıcı olmasına neden olduğu anlaşılmıştır.
Tıp dilinde tortikollis anlamına gelen bir kas rahatsızlığıdır. Kasın boyunun anne karnındaki yatışa bağlı kısa kalması ya da zor ve uzamış doğum sonucunda bebeğin boynunun gerilmesi sonucunda kasın içine bir kanama olmasıyla bir kitle oluştuğu düşünülmektedir. Bebek başını sürekli aynı yöne doğru eğmekte diğer tarafa doğru çevirmektedir. Farklı bir yöne çevrilmek istendiği zaman ağlayarak dönmek istemez. Anne bebeğin başını diğer tarafa doğru çevirse de bebek kısa süre sonra yine ısrarla diğer tarafa döner. Bebeklerde boyun eğriliği için annelerin daha dikkatli olmaları gerekmektedir. Boyun eğriliğinin çeşitleri bulunmaktadır. Bunlar:
- Pozisyonel Tortikolis: Anne karnında duruşa bağlı hafif eğrilik. 1-2 ay içinde fizyoterapiyle geçer.
- Konjenital Musküler Tortikolis (Kitle Yok): Kas kısadır, ancak kitle yoktur. Fizyoterapi ile 3-5 ay içinde geçer.
- Konjenital Musküler Tortikolis (Kitle Var): Kas kısadır ve kas içinde kitle vardır. Fizyoterapi ile 5-12 ay içinde geçer.
Ayrıca görme problemleri, boğaz ve geniz ile ilgili iltihabik hastalıklar, Tüberküloz, kas iltihaplanması gibi nedenler de boynun eğri tutulmasına neden olacağı için bebeğin boynunun eğri tutulduğu tüm durumlarda çocuk hekimine başvurmak gerekir.
Bebeklerde Görülen Boyun Eğriliği Belirtileri Nelerdir?
Boyun eğriliği belirtileri şunlardır:
- Bebeklerin başı diğer tarafa çevirmeye çalışınca ağlaması
- Boynun hep bir olmayan yönde tutulması
- Kasın kısa tarafa dokunulduğunda ya da boyun çevrilmeye çalışıldığında tepki
- Uyumada sıkıntılar ve hep tek tarafa dönük uyuma
Boyun Eğriliğinin Nedenleri Nelerdir?
Boyun eğriliğinin nedenleri şunlardır:
- Bebeğin anne karnında yanlış yatış pozisyonu
- Genetik yapı
- Doğum esnasında meydana gelen sorunlar (Bebeğin ters gelmesi)
- Göz kusurları
- Kulak iltihabı
Boyun Eğriliği Nasıl Tedavi Edilir?
Bebeklerde boyun eğriliği tedavisi yetişkinlere göre daha kısa sürmektedir. Teşhisi cerrah, fizyoterapist ya da nörologlar tarafından yapılan fizik muayene ve gerekirse kasın içini görüntüleyen bir ultrason çekimi ile konur. Bebekler için boyun eğriliğinin tek tedavisi Fizyoterapidir. Tedaviyi çocuk fizyoterapisti aileye öğretir. Aile evde bu egzersizleri belirli aralıkta ve sayıda bebeğine uygular. Fizyoterapist, kas kısalığı olan tarafı geren diğer tarafı çalıştıran egzersizleri önerir. Bizim oğlumuza önerilen örnek tedavi programı şu şekildedir. Boyun eğriliği için egzersizler şu şekilde yapılmaktadır:
- Düz bir zemin bulunur. Kasın içinde kitle varsa bulunarak kasın üzerine yavaşça masaj yapılmalıdır. ( 5 dakika)
- Boyun kası kısa tarafta açılır. Burnun size bakması önemlidir. (Her harekette 10’a kadar sayılır. Her seferinde 15 defa yapılır. 10 X 15 = 150 defa)
- Boyun kası kısa olduğu tarafa çevrilerek yanak düz zemine değdirilir. ( Her harekette 10’a kadar sayılır. Her seferinde 5 defa yapılır. 10 X 5 = 50 defa)
Boyun egzersizleri günde 5 defa uygulanmaktadır. Bu tedavi 6 ay süresince yapılmaktadır. Geçtikten sonra koruyucu amaçlı egzersizlere devam edilmektedir. (Bu arada bizim tortikollis sorunumuz 3 ayda geçti. 1 ay da koruyucu amaçlı yaptık.) Boyun eğriliği ameliyatı 6 ay boyunca çözüm elde edilmez ise yapılmaktadır. Bu ameliyattan sonra 6 hafta süresince çocuğu dönemediği tarafa döndüren bir ortez takılmaktadır. Ameliyattan sonra yine fizyoterapistlerin verdiği egzersizlerin yapılmasına devam edilmektedir. Önemle belirtilmesi gereken 3 konu bulunmaktadır:
- Boyun eğriliği erken teşhis ve tedavi edilmezse yüz simetrisi bozulmaktadır.
- Kasın kısa olduğu tarafta bulunan kol ve bacaklar daha az hareket etmektedir.
- Cerrahlar ya da doktorlar, hastalara boynun iki tarafına yönelik egzersizler yaptırmaktadır. Bu yanlış olup asıl tedavi için çocuk fizyoterapisti ile tedavi programını düzenlemek gerekmektedir.
